Çocuklarla Siyer Üzerine
“Hz. Peygamber’i anlatan bir kitabın nasıl olmasını isterdiniz?” diye sordum, sükûneti sağlayıp kendimi tanıttıktan sonra… Annelerine yönelik seminer vermeye hazırlanmışken, karşımda yaşları 10-13 arasında değişen beşinci ve altıncı sınıf öğrencileri görünce tabiri caizse krizi fırsata çevirmeye çalışmıştım. Havanın yağmurlu olmasının azizliğine uğramıştık, yaklaşık yüz elli öğrencinin ailelerine duyuru yapılmış ve onların soru ve sorunlarına yönelik seminer düzenlenmişken sadece iki tanesi gelebilmişti nitekim. Bu sebeple başta semineri organize eden öğretmen arkadaşım olmak üzere herkeste bir mahcubiyet vardı. Halbuki çocuklarla Siyer hakkında konuşmak eşsiz bir deneyim olacaktı.
Seminer öğrenci ve ailelerine Hz. Peygamber’in hayatı ile ilgili bir kitap okutma projesi kapsamında planlanmıştı. Bu projeyi yürüten hocalar Milli Eğitim Bakanlığı’nın onayladığı kitaplar arasında bulunan Martin Lings’in Hz. Muhammed’in Hayatı adlı çalışmasını tercih etmişlerdi. Ancak bazı velilerde Lings’in yer yer Kitab-ı Mukaddes’ten alıntılar yapması ve Hz. Peygamber’in Zeynep binti Cahş ile evliliği hakkındaki ifadeleri nedeniyle memnuniyetsizlik hali ortaya çıkmıştı. Onlara göre bu kitap oryantalist iddiaları barındırması sebebiyle çocukların okumasına uygun değildi. Esasında veliler haksız sayılmazdı, evet Martin Lings’in kitabı pedagojik olarak o yaş grubuna hitap edecek nitelikte değildi. Ancak hal-i hazırda piyasadaki çocuklar için siyer kitaplarının durumunun Siyer Vakfı bünyesinde gerçekleştirilen 1. Siyer Çalıştayının sonuç bildirgesinde ifade edildiği üzere pek iç acıcı olmadığı da ortadaydı.
Spontane gelişen bu seminerden sonra öğrencilerin verdiği cevaplardan ve söyleşinin içeriğinden kısaca bahsetmek isterim. Evvela çocukların genelinin Hz. Peygamber’i anlatan bir kitabın renkli, karikatürlü, büyük puntolu ve küçük hacimli olması gibi görsel özelliklerini sıraladıklarını belirtmeliyim. Bilindiği üzere Siyer çalıştayların bir meyvesi olarak alanın uzmanı hocaların kaleminden pedagojik incelemeleri yapılmış ve özgün çizimlerle zenginleştirilmiş ilkokul öğrencilere uygun kitaplar hazırlandı. Benzer çalışmaların ortaokul ve imam hatip ortaokul öğrencilere göre yapılmasının önemini bu vesileyle ifade etmeliyim.
Azımsanmayacak oranda öğrencinin de internet portalı beklentisinde olduğunu müşahede ettim. Zaten çocukların internet kullanımının sıklığı ve yoğunluğu dikkate alındığında Siyer çalışmalarında acilen dijital stratejiye ihtiyaç olduğu ortadadır. Nitekim sosyal medyada takipçileri milyonları bulan bazı hesapların İslam’a yönelik saldırılarını daha çok Hz. Peygamber üzerinden yürütmesi ve özellikle de genç nesli hedef almış olmaları Siyer araştırmacılarına önemli bir sorumluluk yüklemektedir.
Son olarak zımnen seminerin gerçekleşme nedenlerinden biri olan Hz. Peygamber’in Zeynep binti Cahş ile evliliği konusunda çocukların yorumlarını aktarmak istiyorum. Çocuklar anne-babalarının aksine Hz. Peygamber’in aşık olduğu için bu evliliğin gerçekleştiği yönündeki rivayete takılmamışlar, onların şaşırıp nasıl olur yahu bu? diye tepkilerinin nedeni, kuzenlerin evlenmiş olması… Kuzenlerle kardeş gibi yetişen bir çocuğa göre bu zinhar haram… Her ne kadar sıkıntılı bir rivayet olsa da çocuğun Peygamber’in insanî duygularını yargılamaması ve bunu kabul edilebilir bulması da onların biz yetişkinlerden daha sade algı ve tasavvura sahip olduklarını göstermesi açısından oldukça manidar. Siyeri çocukların zihniyle kurgulayabilmek, yazabilmek ve anlayabilmek temennileriyle, Allah’a emanet olun.
